Umumi Bütçeye ait (mütedavil ve bu mahiyetteki sabit sermayeler dahil) para ve menkul kıymetleri ve ayniyatı alıp veren ve elinde tutan memur ve müstahdemlerle mülhak bütçelerden muhasebeleri Maliye Vekaletine bağlı olan veya gelirlerinin en az yüzde ellisini Devlet bütçesinden alan müesseselerin ve varidat almak maksadı ile kurulan inhisar idarelerinin yukarıda sayılan işlerdeki memur ve müstahdemleri için (Müteselsil kefalet usulü) kabul edilmiş ve bu maksatla hükmi şahsiyete haiz (Kefalet Sandığı) kurulmuştur. Bu sandık Maliye Vekâletine bağlıdır.

Özel İdare ve belediyelerde para ve menkul kıymetleri alıp veren ve elinde tutan memur ve müstahdemler için müteselsil kefalet usulünü tatbik etmek maksadıyla, 2489 sayılı Kefalet Sandığı Kanununun 13. maddesine dayanılarak (Özel İdareler ve Belediyeler Kefalet Sandığı)kurulmuştur. Bu sandık tüzel kişiliğe sahip olup, İçişleri Bakanlığına bağlıdır.

Taşınır kayıt ve kontrol yetkililerinin kefalete bağlanması       

            (1) 02/06/1934 tarihli ve 2489 sayılı Kefalet Kanununun 1 inci maddesinin 25/06/2009 tarihli ve 5917 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişik birinci fıkrasında; "10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlarda para, menkul kıymet ve ayniyatı alıp veren ve elinde tutan; memur, sözleşmeli personel ve işçiler için müteselsil kefalet usulü kabul edilmiş ve bu maksatla tüzel kişiliği haiz Kefalet Sandığı kurulmuştur. Bu Kanundaki memur ve müstahdem ibarelerinden bu fıkrada geçen kefalete tabi personel anlaşılır" hükmü mevcuttur.

(2) Buna göre kamu idarelerinde görevlendirilen taşınır kayıt ve kontrol yetkililerinin de kefalete bağlanarak aylık ve ücretlerinden 2489 sayılı Kanunun değişik 2 nci maddesinde belirtilen tutarda kefalet aidatı kesilmesi ve Kefalet Sandığı hesabına gönderilmesi zorunludur.

(3) Kullanılmak üzere kişilere veya ortak kullanım alanlarına verilen dayanıklı taşınırların zimmetlendiği sorumlular ile ilköğretim okulu, eğitim kursu, sağlık ocağı, dispanser gibi birimlerde ilgililere zimmetlenen malzeme, araç ve gereçlerin sorumluları ve taşınır yönetim hesaplarının konsolide edilmesinden sorumlu konsolide görevlilerinin kefalete tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır.

Özel İdare ve belediyelerde para ve menkul kıymetleri alıp veren ve elinde tutan memur ve müstahdemler için müteselsil kefalet usulünü tatbik etmek maksadıyla, 2489 sayılı Kefalet Sandığı Kanununun 13. maddesine dayanılarak (Özel İdareler ve Belediyeler Kefalet Sandığı)kurulmuştur. Bu sandık tüzel kişiliğe sahip olup, İçişleri Bakanlığına bağlıdır.

KEFALETE BAĞLI OLANLAR

Özel idare ve belediyelerde para ve menkul kıymetleri ve ayniyatı alıp veren ve elinde tutan ve bunların girmesinden ve çıkmasından sorumlu olan veznedar, tahsildar, ambar memuru ve tevzi memurları müteselsil kefalete bağlı olduğu gibi, bu idarelere bağlı kurumların aynı nitelikteki memur ve müstahdemleri de müteselsil kefalete bağlıdır.

KEFALETE BAĞLANMA:

Özel İdare ve Belediyelerde kefaletli göreve başlayan personeller için, ilgili kurum tarafından kefalete bağlanacak personel için cüzdan isteme belgesi tanzim edilerek (künye pusulası olarak adlandırılan cüzdan isteme belgesi örnek–1) ilgili personel için cüzdan istenmesi gerekmektedir. Sandığa ulaşan künye pusulasına dayanılarak, adı geçen kefaletli personele sıra numaralı cüzdan gönderilerek kefalete bağlanacaktır.

KEFALET AİDATININ KESİLMESİ

2489 Sayılı Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

(10.07.2009 gün ve 27284 sayılı Resmi gazete)

Kefalet aidatı; giriş aidatı ile aylık aidattan meydana gelir.

Giriş aidatı; (1500) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan tutardır. Giriş aidatı, ilk taksiti kefalete bağlı görevde tam olarak alınan ilk maaş veya ücretten başlamak üzere dört eşit taksitte kesilir. (ÖRNEĞİN; 2022 Yılı memur maaşlarına uygulanan katsayı göstergesi 0,0235445 TL’dir. 0,0235445x1500=353,17-TL. Toplam giriş aidatıdır. Bunu 4 aylık taksitle; 353,17:4=88,29-TL aylık kesilecek giriş aidatıdır)

Aylık aidat; (100) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan tutardır. Aylık aidat, giriş aidatının tamamının kesilmesini izleyen aydan itibaren her ay maaş veya ücretten kesilir. (ÖRNEĞİN; 2022 Yılı memur maaşlarına uygulanan katsayı göstergesi 0,0235445 TL’dir. 0,235445x100=23,54-TL normal aidattır. Giriş aidat bitiminden itibaren normal aidatı kesilir.) Memur maaş Katsayısının yeniden belirlenmesi halinde; Kefalet giriş ve normal aidatları da buna göre yeniden belirlenir.

Kendisine dört ayı aşmamak kaydıyla geçici olarak veya vekâlet suretiyle kefalete bağlı görev verilenler, bu madde hükmüne bağlı olmayıp (1500) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı kefalet gösterirler. Şu kadar ki, geçici olarak veya vekâlet suretiyle tayin olunanlar kefalete bağlı memurlardan iseler, ayrıca kefalet aranmaz. Ancak, bunlar aylık aidatı ödemeye devam ederler.”

Kesilen kefalet aidatları Ziraat Bankası şubeleri vasıtasıyla Ziraat Bankası Kazım Karabekir Şubesi Müdürlüğü bulunan İçişleri Bakanlığı Özel İdareler ve Belediyeler Kefalet Sandığı Başkanlığının  İBAN NUMARASI: TR03 0001 0006 8238 7756 41 5026  no’lu hesabına hangi Belediye veya Özel İdare tarafından yatırıldığı açıklaması yapılarak her ay havale edilerek alınacak makbuzun düzenlenecek ilgili dönem bordrolarına bağlanıp 1. üç aylık (Ocak-Şubat-Mart), 2. üç aylık (Nisan-Mayıs-Haziran), 3. üç aylık (Temmuz-Ağustos-Eylül) ve 4. üç aylık (Ekim-Kasım-Aralık) bordro yekunları ile makbuz yekunlarının denkliği sağlandıktan sonra bir hafta içinde sandığa gönderilmesi sağlanacaktır.

Dönem Bordroları (ek–2) İdarede çalışan tüm kefaletli personelleri kapsayacak şekilde düzenlenecek, tek sayfa yetmediği takdirde sıra numarası verilmek suretiyle ve örneğe uygun olarak birden fazla sayfa kullanılabilir. Bordo sütununa Cüzdan numarası ile birlikte mutlaka T.C KİMLİK NUMARASI YAZILMALIDIR.

KEFALETLİ GÖREVDEN AYRILANLAR:

2489 sayılı Kanunun 5 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Kefalete tabi personelden, kefalete tabi olmayan bir hizmete geçen, emekli olan veya vefat edenlerle herhangi bir nedenle kefaletli hizmetten ayrılmış olanların Sandıktan ilişkileri aşağıdaki şekilde kesilir:

a) Bunların 2 inci maddeye göre kesilmiş olan aidatları toplamından, 4 üncü maddeye göre mahsup edilen tutarlar düşüldükten sonra kalanın ilk yarısı son üç yıllık faiziyle (01.01.2009 tarih ve bu tarihinden sonra ayrılanlar için) birlikte; vefat edenlerin varisleri ile emekli olanlara bir ay içinde, bunlar dışındaki nedenlerle kefaletli hizmetten ayrılmış olanlara ise izleyen yılın Mart ayında ödenir. Kefaletli hizmette üç yıldan daha az görev yapılması halinde görev süresi kadar faiz uygulanır.

b) Kalanın diğer yarısı (ikinci yarısı) ise üç yıl içinde tahakkuk eden şahsına ait zimmetlerle sandıktan ayrılmadan önceki sürelere ait ve 4 üncü maddeye göre kendine düşen zararlar karşılığı olarak alıkonulur. Üç yılın sonunda varsa yukarıda yazılı zimmetler mahsup edildikten sonra kalan tutar, üç yıllık faiziyle birlikte alacaklıya iade edilir.

Sandıkça verilen faiz haddi, Sandığın son üç yıl içinde sermayesine aldığı faizlerin nispetini geçemez.

İkinci yarı alacağı ödenmeden önce tekrar kefaletli göreve başlayanların sandıkta kalan ikinci yarı alacağı kişinin hesabına giriş aidatı olarak aktarılır. Ancak; giriş aidatı olarak aktarılabilmesi için; kefaletli personelin tekrar göreve başladığını ve sandıkta kalan ikinci yarı alacağının hesabına giriş aidatı olarak aktarılması kurumunca yazılı olarak bildirilmesi gerekir. 

Birinci yarı aidatının ödenebilmesi için;

1 - Kefaletli görevden ayrılan personelin yazılı olarak müracaatta bulunması,

2 - Reddiyat tahakkuk varakasının düzenlenmesi, (ek–3)

3 - Cüzdan ( yoksa tasdikli liste) aidatlarının toplanıp tasdik edilerek gönderilmesi,

4 - Kefaletli görevli personellerden vefat edenlerin veraset ilamını ve vereselerden birinin yazılı olarak müracaat dilekçesinin gönderilmesi.

Yukarıda dört madde halinde belirtilen evrakların gönderilmesi ile kefalet aidatlarının birinci yarı ödeme işlemi gerçekleştirilir.

İkinci yarı ödemesi için;

Kefaletli görevden ayrıldığı tarihten itibaren üç yılını doldurmuş olanlara üç yıllık faiz ile birlikte ödeme yapılır. İkinci yarı aidatının ödenebilmesi için kurumuna yazılı olarak müracaatta bulunur.

Kurum şahsın dilekçesinin altına ilgilinin zimmetinin olup olmadığı, halen kefaletli bir görevde çalışıp çalışmadığı ve idarenin aidatının ödenmesi hususunda bir sakınca bulunup bulunmadığı hususunu belirtip bunu resmi mühür imza ve tarih ile tasdikinden sonra dilekçenin sandığa gönderilmesiyle ödeme gerçekleşir. Kefaletli görevden ayrılıp ta üç yıl içinde kefalet aidatlarını almayanların üç yılın sonunda aidatlarının toplamı bir defada ve (01.01.2009 tarihinde ve bu tarihten sonra ayrılanların aidatlarının tamamına 01.01.2009 tarihinden önce ayrılanların ise ikinci yarı alacağına) üç yıllık faiz ilavesiyle birlikte ödenir. Birinci yarı aidatı ödendikten sonra üç yıl içinde tekrar kefaletli bir göreve atananların ikinci yarı alacağı giriş aidatı olarak ilgili personelin cari hesabına işlenir.

CEZALAR:

Kefalete bağlı memur ve müstahdemlerin maaş ve ücretlerinden kefalet karşılığını zamanında kesmeyen veya kestiği halde kefalet sandığı hesabına yatırmayan, bordro ve makbuzlarını düzenli bir şekilde her üç aylık dönemler sonunda Kefalet Sandığına göndermeyenmuhasiplerin maaş veya ücretlerinin 1/4 ü muhasip cezası olarak, tekrarı halinde maaş veya ücretinin yarısı muhasip cezası olarak kesilerek sandık hesabına gelir kayıt olunur.

ZİMMET ve İHTİLAS:

Kefaletli personelin zimmet durumunda mensup olduğu dairece mallarına ihtiyati haciz koydurarak zararların tahsili temin edilir. Zimmet ve ihtilasları anlaşılanlar derhal usulüne göre hizmetten çıkarılır ve haklarında ayrıca kovuşturma yapılır.

Teftiş ve denetim görevlerini ihmal ederek veya herhangi bir suretle kusurda bulunarak, zimmet ve ihtilas suçunun oluşmasına neden olan saymanların müşterek sorumlu sıfatıyla tazmin ile mahkûm edildikleri takdirde bunlardan tahsil olunacak meblağ dahi Kefalet Sandığına aittir.  Zimmete geçirilen ve ihtilas edilen para ve menkul kıymetlerle ayniyattan doğan Kefalet Sandığının alacakları Devlet alacakları gibi rüçhanlıdır. Zimmete para geçiren memur Kefalet Sandığına bağlı ise, Sandıkça kesinleşmiş zimmetin ödenmesi için aşağıda yazılı belgelerin hazırlanması gerekir. Bu belgeler;

1- Kesinleşmiş onaylı Yargıtay ilamı,

2- Onaylı kefalet cüzdanı, yoksa onaylı liste,

3- Reddiyat evrakı,

4- Zimmetli kişiye ait (varsa) taşınır ve taşınmazlarına haciz konularak, eğer yoksa mahkemeden alınacak aciz belgesi (hiçbir taşınır ve taşınmaz malının olmadığı)